دکتر نوروزیان
ریزش موها مشکل شایعی است که هر فردی ممکن است در طول زندگی خود بالاخره با شدت کم یا زیاد با آن مواجه شود، اما پیرامون این مشکل شایع حرف و حدیثهای فراوانی وجود دارد که برخی درست و برخی غلط هستند و پزشکان معتقدند باید با اطلاع‌رسانی درست و علمی، این باورهای نادرست را اصلاح کرد. در «پرونده پوست‌ومو»ی این هفته به همین موضوع پرداخته‌ایم.
۱. کدام ریزش مو قابل برگشت است؟
وقتی مو از ساقه میشکند و میافتد، چون ریشه سالم است، پس از مدتی دوباره رشد می‌کند. اما وقتی ریزش مو ریشه‌ای است، در محل رویش مو جوشگاه ایجاد می‌شود و ریزش مو غیرقابل برگشت است. به عبارتی، بافت زمینه یا پوست سر در قسمت‌های داخلی از بین می‌رود و رگ‌ها به منطقه‌ای از سر خونرسانی نمی‌کنند. در نتیجه زندگی در این قسمت از بین می‌رود و هیچ مویی در محل وجود ندارد که بخواهد دوباره رشد کند. این نوع ریزش با ریزش مویی که باعث طاسی مردانه می‌شود، تفاوت دارد زیرا در طاسی مردانه مو وجود دارد ولی موها به شدت نازک و مینیاتوری می‌شوند. این موها را می‌توان با استفاده از برخی داروها تقویت کرد و باعث رشد آنها شد.
۲. ریزش مو ارثی است؟
نمی‌توان با قاطعیت به این پرسش پاسخ داد. ریزش مو ممکن است ارثی یا غیرارثی باشد. در ریزش موی ارثی، موها از ناحیه پیشانی تا فرق یا تاج سر شروع به کم شدن می‌کنند. این حالت در آقایان به شکل طاسی و در خانم‌ها با کم‌پشتی موها جلوه می‌کند، به‌طوری که کف سر و لابلای موها دیده می‌شود. زمانی ریزش مو در خانم‌ها ارثی است که با جوش صورت، موهای زائد و اختلال‌های قاعدگی همراه نباشد چون در این صورت می‌تواند علت هورمونی داشته باشد. گاهی هم همه موهای سر با هم می‌ریزند یا دچار کاهش حجم می‌شوند. در این صورت علت‌های دیگری مطرح است که باید بررسی شود.
۳. رنگ کردن باعث افزایش ریزش مو می‌شود؟
بله، هنگام رنگ کردن موها، کوتیکول یا لایه محافظ مو شکسته می‌شود تا رنگ مو در آن نفوذ کند. در نتیجه رنگ و اکسیدان داخل آن باعث خشکی و پارگی دیواره کوتیکول مو می‌شوند که در نهایت به شکستگی، موخوره، خرد شدن موها از ساقه و کاهش حجم مو میانجامد بنابراین رنگ‌کردن یا مش موها باعث ریزش آنها از ریشه نمی‌شود. به عبارتی، اگر رنگ غیراستاندارد و بی‌کیفیت و اکسیدان بسیار قوی باشد یا اگر موها بیش از حد رنگ شوند، لایه‌های کوتیکول بیشتر شکسته و موها خرد و حجم‌شان کم می‌شود اما خوشبختانه ریشه آنها سالم است و پس از مدتی دوباره رشد خواهند کرد. رنگ موهای چینی و تقلبی که مواد داخل آنها مشخص نیست در ریزش موها نقش مهمی دارند.
۴. داروها می‌توانند باعث ریزش مو شوند؟
بله، مصرف بسیاری از داروها به‌خصوص داروهای شیمی‌درمانی، داروهای فشارخون، داروهای مسکن، داروهای ضدتشنج، داروهای تیرویید و مسمومیت با ویتامین A، باعث ریزش مو می‌شود. البته تاثیر داروها در ایجاد ریزش مو تفاوت دارد. مثلا داروهای شیمی‌درمانی ۱۰ روز بعد از مصرف باعث ریزش مو می‌شوند. به این صورت که رشد موها قطع می‌شود و موها بلافاصله می‌افتند. به این نوع ریزش، ریزش موی آناژن می‌گویند. آناژن فازی است که مو در آن رشد می‌کند و نباید بریزد. برخی داروها هم ۳ ماه پس از مصرف باعث ریزش مو می‌شوند در حالی که بیمار به دنبال عوامل دیگری، می‌گردد.