شوره‌سر یا (dandruff )که به عنوان پوسته‌سر(scurf) هم شناخته می‌شود، پوست سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سبب ورقه شدن پوست سر می‌شود. از لحاظ تعريف كلي مي‌شودگفت: «شوره سر پوسته‌های سفید یا خاکستری بین موهای پوست سر است که به دلیل لایه‌برداری بیش از اندازه یا طبیعی پوست بیرونی سر به وجود می‌آید.»اما این ماجرا چگونه اتفاق مي‌افتد؟ سلول‌های پوست ما همیشه خودشان خود را نوسازی می‌کنند. هنگامی که سلول‌های پوستی روی سر قسمت‌های قدیمی را نوسازی کردند به قسمت‌های سطحی آن فشار می‌آورند و آن را از پوست سر جدا می‌کنند. برای افرادی که شوره‌سر دارند این نوسازی بسیار سریع‌تر انجام می‌شود، یعنی پوسته مرده بیشتری ایجاد شده و باعث می‌شود شوره سر بیشتر به چشم بیاید. در صورتی که پوست سر به‌طور مکرر در معرض گرما و آب و هواي گرم باشد هم باعث به‌وجود آمدن شوره سر می‌شود.
قارچ هم ممکن است شوره ایجاد کند
شوره سر می‌تواند به صورت مزمن (طولانی‌مدت) یا در نتیجه انجام برخي فعالیت‌های خاص باشد. ممکن است افرادی که دچار شوره سر هستند، روی پوست سر خود سوزش یا قرمزی هم داشته باشند. پوسته‌ریزی بیش از اندازه می‌تواند به علت بیماری‌هايي مانند پسوریازیس يا نوعی عفونت قارچی یا حتی شپش سر هم باشد.
ممکن است برخی اشخاصی که مبتلا به شوره‌سر هستند، دچار مشکلات اجتماعی و عدم اعتماد به نفس شوند. از این رو شاید درمان آن هم به دلایل جسمي و هم به دلایل روانشناسی دارای اهمیت فراوانی باشد. تعداد قابل توجه افراد مبتلا به شوره‌سر، نشان می‌دهد وقتی سن بالاتر می‌رود، شوره نیز افزایش می‌یابد. برآورد شده است 50 درصد افراد در اروپای غربی و شمال ایالات‌متحده از شوره سر رنج می‌برند. شوره‌سر در آقایان نسبت به خانم‌ها و همچنین کسانی که پوست چرب دارند، رایج‌تر است. برخی از پژوهش‌ها نشان داده است که رژیم غذایی سرشار از نمک، شکر و ادویه هم می‌تواند سبب تشدید شوره‌سر شود. و آخرين نكته اينكه شوره‌سر با ریزش مو ارتباطی ندارد.
شامپو بزنيد، نترسيد
یک باور قدیمی این است که برخی از مردم فکر می‌کنند شوره‌سر به دلیل خشکی زیاد پوست سرشان به‌وجود می‌آید. آنها سعی می‌کنند با نشستن موها با شامپو یا شست‌وشوی کمتر آن با این مشکل مقابله کنند. آنها بر این باورند که شست‌وشو با شامپو این مشکل را حادتر می‌کند. این یک باور قدیمی است و حقیقت ندارد. شوره سر با خشکی پوست تفاوت دارد که آن هم با شست‌وشوی مکرر مو با یک شامپوی مناسب برطرف می‌شود.
نوع وخيم شوره‌سر
این بیماری نوعی وضعیت پوستی است که پوست را ملتهب و ورقه‌ورقه می‌کند. التهاب پوستی شوره‌ای در پوست سر نوع شدیدی از شوره‌سر است. وقتی پوست سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بیشتر افراد به آن شوره‌سر می‌گویند. وقتی کودکان دچار آن شوند، به آن Cradle Cap گفته می‌شود. التهاب پوستی شوره‌ای نسبت به سایر شوره‌های پوسته‌های بزرگ‌تر و چرب‌تری ایجاد می‌کند. این بیماری نه‌تنها پوست سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه سایر قسمت‌های بدن را نیز درگیر می‌کند.
علامت يا نشانه؟
علامت چیزی است که گاهی بیمار آن را حس می‌کند و شرح می‌دهد، در حالی که نشانه آن چیزی است که سایر افراد مانند پزشکان به آن توجه می‌کنند. برای نمونه، شاید خواب‌آلودگی یک علامت باشد در حالی که بزرگ شدن مردمک چشم‌ها می‌تواند یک نشانه باشد.
نشانه عمده شوره‌سر یا التهاب پوستی شوره‌ای در پوست سر، دانه‌ها يا تكه‌هاي سفید روی پوست سر و روی موهاست. اگر این شخص لباس تیره‌ای پوشیده باشد، وقتی پوسته‌ها روی شانه‌های او بریزد بیشتر جلب توجه خواهد کرد. ممکن است در پوست سر احساس خارش، سفتی وجود داشته باشد یا ايجاد جراحت كند.
در كل مي‌توان علائم شوره سر را اينگونه دسته‌بندي كرد:
پوسته‌هایی سفید روی پوست سر و موهای شخص وجود دارد.
ممکن است پوسته‌ها ظاهری چرب داشته باشند.
ممکن است سر سفت باشد و خارش داشته باشد.
شاید سر احساس سوزش داشته باشد.
شاید احساس کنید روی سر زخم شده است.
قرمزی، همراه با تکه‌های چرب پوست
خشکی و خارش شدید روی پوست سر
يك حالت شوره سر هم در نوزادان است كه نشانه‌ها و علائم آن در نوزادان بین 2 هفته تا 6 ماه به ویژه بین سنین 3 تا 6 هفتگی آشکار می‌شود. این بیماری معمولا پس از چند هفته از بین می‌رود. در برخی موارد هم ممکن است چند ماه طول بکشد. اگرچه شاید این بیماری هشداری برای والدین باشد، اما خطرناک نیست.
كي بايد به پزشك مراجعه كرد؟
در بیشتر موارد، شوره‌سر نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. با این وجود، کسانی که در پوست سرشان خراشیدگی پیدا می‌کنند و بخشی از سرشان قرمز و متورم باشد، اگر پس از چند هفته خوددرمانی خوب نشدند باید به پزشک مراجعه کنند. این افراد ممکن است دچار التهاب پوستی شوره‌ای یا بیماری دیگری باشند که یکی از علائم آن شوره‌سر است.